سقوط بیت‌کوین به زیر ۸۰ هزار دلار؛ نقش تعرفه‌های ترامپ در بازار رمزارزها

در حالی که بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ۳۰ دی ۱۴۰۳ با استقبال برخی از سرمایه‌گذاران بازار رمزارز همراه شد، نوسانات سیاسی و اقتصادی ناشی از سیاست‌های تجاری دولت جدید، به‌ویژه اعمال گسترده تعرفه‌های وارداتی، تأثیر مستقیمی بر بازار بیت‌کوین گذاشت. بیت‌کوین که در نخستین روزهای ریاست‌جمهوری ترامپ تا سقف تاریخی ۱۰۹٬۰۰۰ دلار صعود کرده بود، به‌سرعت وارد مسیر نزولی شد و در نتیجه موجی از تنش‌های ژئوپولیتیکی و اقدامات تلافی‌جویانه، تا زیر ۷۸٬۰۰۰ دلار سقوط کرد.

آغاز تنش‌ها؛ بحران کلمبیا و ظهور DeepSeek

در ۶ بهمن ۱۴۰۳، تهدید ترامپ به اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام واردات کلمبیا به‌دلیل امتناع این کشور از پذیرش مهاجران دیپورت‌شده، نخستین شوک سیاسی را به بازار وارد کرد. رئیس‌جمهور کلمبیا، گوستاوو پترو، در واکنش، آمریکا را به سوءرفتار با مهاجران متهم کرد و اقدام به وضع تعرفه‌های تلافی‌جویانه نمود. اگرچه بوگوتا به‌سرعت عقب‌نشینی کرد و بیت‌کوین اندکی بازیابی شد، اما اعتماد بازار لطمه خورد.

همزمان، ورود شرکت چینی DeepSeek به صحنه‌ی هوش مصنوعی، آن هم با یک مدل ارزان‌قیمت و قدرتمند، فضای رقابت را به‌شدت متحول کرد. این تحول باعث نگرانی سرمایه‌گذاران در حوزه فناوری شد و فضای پرریسک بازار رمزارز را بیشتر تحت فشار قرار داد.

آغاز رسمی جنگ تعرفه‌ای

در ۱۲ بهمن ۱۴۰۳، ترامپ فرمانی برای اعمال تعرفه ۱۰ درصدی بر تمام واردات از چین و تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای کانادایی و مکزیکی صادر کرد. این تعرفه‌ها از ۱۵ بهمن اجرایی شدند و با تهدیدهای تلافی‌جویانه از سوی سه کشور مواجه شدند. در نتیجه، بیت‌کوین به زیر ۹۳٬۰۰۰ دلار سقوط کرد. با اینکه اجرای تعرفه‌ها برای کانادا و مکزیک موقتاً به تعویق افتاد، تعرفه‌های چینی پابرجا ماند و از آن زمان تاکنون بیت‌کوین دیگر نتوانسته به بالای ۱۰۰٬۰۰۰ دلار بازگردد.

در ادامه، در ۲۱ بهمن، دولت ترامپ معافیت‌های مربوط به تعرفه فلزات را لغو کرد و تعرفه فولاد و آلومینیوم برای تمام کشورها به ۲۵ درصد افزایش یافت. همچنین طرحی موسوم به «تعرفه‌های متقابل» برای تطبیق با مالیات‌های خارجی اعلام شد.

بازار برای مدتی کوتاه احیا شد، اما در ۲ اسفند ۱۴۰۳، با وقوع بزرگ‌ترین هک تاریخ رمزارزها — هک ۱.۴ میلیارد دلاری صرافی Bybit — قیمت بیت‌کوین دوباره به زیر ۹۰٬۰۰۰ دلار سقوط کرد.

افت شدید تا زیر ۸۰٬۰۰۰ دلار

در ۶ اسفند، با دستور ترامپ برای بررسی تعرفه بر واردات مس به دلایل امنیت ملی، فشار فروش در بازار رمزارزها شدت گرفت و بیت‌کوین برای نخستین‌بار از آبان‌ماه ۱۴۰۳، به زیر ۸۰٬۰۰۰ دلار سقوط کرد.

امیدواری در اسفند؛ اما با احتیاط

در هفته اول اسفند، اعلام کاخ سفید مبنی بر برنامه‌ریزی برای ایجاد ذخایر استراتژیک دارایی‌های دیجیتال شامل بیت‌کوین، ریپل (XRP)، سولانا (SOL) و کاردانو (ADA)، بارقه‌هایی از امید در بازار ایجاد کرد. این اقدام، گرچه با انتقاداتی همراه بود، نشانه‌ای از رسمیت یافتن جایگاه رمزارزها در سیاست‌های مالی آمریکا محسوب می‌شود.

با این حال، در ۱۴ اسفند، تعرفه‌های وعده‌داده‌شده علیه واردات از کانادا، مکزیک و چین به‌صورت رسمی اجرایی شد. با وجود برخی معافیت‌های موقت برای خودروسازان آمریکایی و تمدید تعلیق برای برخی واردات تحت توافق USMCA، قیمت بیت‌کوین همچنان زیر فشار باقی ماند و دوباره به زیر ۹۰٬۰۰۰ دلار بازگشت.

در ۲۳ اسفند، تهدید ترامپ به اعمال تعرفه ۲۰۰ درصدی بر شراب و مشروبات الکلی وارداتی از اروپا، در واکنش به برنامه مالیاتی اتحادیه اروپا علیه ویسکی آمریکایی، موج دیگری از نگرانی را در بازار ایجاد کرد.

کاهش لحن تنش‌آمیز و احتمال تغییر روند

در ۲۸ اسفند ۱۴۰۳، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، از احتمال بازنگری در تعرفه‌ها خبر داد و گفت در صورت همکاری تجاری کشورها، ممکن است این تعرفه‌ها هدفمند شده یا حتی حذف شوند. این تغییر لحن باعث شد بیت‌کوین تا ۸۸٬۰۰۰ دلار افزایش یابد.

با این حال، بازار رمزارز همچنان در آستانه یک شوک دیگر قرار دارد؛ چراکه در ۱۴ فروردین ۱۴۰۴، روز موسوم به «روز رهایی»، دور جدیدی از تعرفه‌های تلافی‌جویانه از سوی آمریکا و دیگر کشورها در راه است.

آینده‌ای پرابهام برای بازار رمزارز

کارشناسان هشدار داده‌اند که در روزهای آینده باید منتظر نوسانات شدید قیمتی، اختلال در زنجیره تأمین، افزایش نرخ تورم، و اقدامات تلافی‌جویانه از سوی کشورهایی همچون چین، کانادا و اتحادیه اروپا بود. با توجه به همبستگی فزاینده بیت‌کوین با شاخص‌هایی مانند S&P 500، تأثیر متقابل بازارهای سنتی و رمزارز بیش از گذشته شده و سرمایه‌گذاران باید نگاه جدی‌تری به تحولات ژئوپولیتیکی داشته باشند.

اگرچه در کوتاه‌مدت، سیاست‌های سخت‌گیرانه ترامپ فشارهایی بر بازار وارد می‌کند، اما واکنش کشورها، مسیر تنظیم‌گری و موقعیت بیت‌کوین در سیاست‌های اقتصادی آتی، مسیر بلندمدت این دارایی دیجیتال را تعیین خواهد کرد.